معامله نسیه چیست؟

مبحث اول

منظورمان از معامله نسیه چیست؟

هر معامله ای که حلال نیست !!!

پر واضح است که که معامله به دلیل قرآن و سنت و اجماع حلال است. الله متعال می فرماید: {و احل الله البیع و حرم الربا }بقره/ 275. الله معامله را حلال و ربا را حرام کرده است. و نیز می فرماید: {یا أیها الذین آمنوا لا تأکلوا اموالکم بینکم بالباطل إلا أن تکون تجارة عن تراض منکم}. نساء/29. ای اهل ایمان اموالتان را به ناحق نخورید مگر اینکه داد و ستدی باشد با رضایت طرفین.

 و نیز واضح و مبرهن است که معامله فقط با متحقق شدن شروط و نبود موانع حلال می گردد. مثلا از شرطهای یک معامله ی درست، می توان این موارد را نام برد. رضایت، عدم جهالت در قیمت و کالا از سوی خریدار و فروشنده، توانایی فروشنده در تحویل جنس، حفاظت کالا در حوزه مالک قبل از تحویل، عدم وجود عیبی که در معامله خلل ایجاد کند،و خریدار و فروشنده تا زمانیکه در جلسه ی معامله حضور دارند، اختیار فسخ معامله را داشته باشند و نیز این معامله مانند معامله (عینه) –که إن شاء الله مفصلاً بیان خواهد شد - به هدف ربا صورت نگیرد.

 در اینجا هدف از سخن الله که می فرماید: { وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَیْعَ } چنانکه بعضی از مردم تصور می کنند، مطلق معامله نیست. بلکه منظور معامله ای است که با شروط و ویژگیهایی باشد که در قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم  بیان شده است. لذا آنچه را که مردم معامله می نامند حلال نیست. بلکه حلال آن است که با ویژگیها و شروطی که الله تبارک و تعالی مشروع کرده، موافق باشد. اما معامله ای که با فریب و حیله و ربا آمیخته است، مانند معامله پرت کردن جنس یا لمس کردن آن بدون نگاه و توجه که از معاملات دوران جاهلیت بوده، به دستور رسول الله صلی الله علیه و سلم نهی و باطل اعلان شده است. بلکه پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم از بیش از سی نوع معامله نهی فرموده اند.